Thừa kế là gì? Các hàng thừa kế theo quy định của pháp luật như thế nào? Hàng thừa kế thứ nhất, thứ hai, thứ ba gồm những ai? Việc thừa kế được xác định theo hàng thừa kế trong trường hợp nào? Luật Nguyễn Hưng sẽ giải đáp các vấn đề này như sau.
Thừa kế là gì?
Thừa kế là việc người còn sống thừa hưởng tài sản mà người chết để lại. Nếu người chết lập di chúc thì phần tài sản sẽ được định đoạt theo ý chí của người chết, nếu không có di chúc hoặc những trường hợp khác do luật quy định thì phần tài sản sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật.
Các trường hợp thừa kế
Thừa kế theo di chúc
Thừa kế theo di chúc là việc thừa hưởng phần tài sản mà người chết để lại theo mong muốn và ý chí của họ dựa trên di chúc được lập, người lập di chúc có thể chỉ định một hay nhiều người được hưởng phần si sản của mình, được hưởng một phần hay toàn bộ di sản.
Thừa kế theo quy định của pháp luật
Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng khi không có di chúc, di chúc không hợp pháp, những người thừa kế theo di chúc chết trước khi mở thừa kế hoặc người thừa kế theo di chúc không có quyền hưởng di sản.
>> Xem thêm: Thừa kế theo pháp luật là gì? Các trường hợp thừa kế theo pháp luật
Các hàng thừa kế theo quy định của pháp luật
Hàng thừa kế thứ nhất
Hàng thừa kế thứ nhất gồm: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Quan hệ thừa kế giữa vợ với chồng: Vợ, chồng được xếp vào hàng thừa kế thứ nhất. Vợ, chồng hợp pháp là khi hai bên nam nữ kết hôn hợp pháp và được nhà nước công nhận. Trong trường hợp vợ, chồng đã chia tài sản chung khi vẫn trong thời kỳ hôn nhân mà sau đó một người chết thì người còn sống vẫn được thừa kế di sản; Vợ, chồng đang thực hiện thủ tục ly hôn nếu một người chết thì người còn sống vẫn được thừa kế di sản; người đang là vợ, chồng của một người tại thười điểm người đó chết thì sau có kết hôn với người khác thì vẫn được thừa kế di sản.
- Quan hệ thừa kế giữa cha mẹ đẻ với con đẻ và cha mẹ nuôi với con nuôi: con nuôi với cha mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau, con đẻ với cha mẹ đẻ được thừa kế di sản của nhau, con đẻ không phân biệt là con trong giá thú hay con ngoài giá thú.
Hàng thừa kế thứ hai
Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chêt là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
Hàng thừa kế thứ ba
Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Việc thừa kế được xác định theo hàng thừa kế trong trường hợp nào?
Điều 650 Bộ luật dân sự quy định những trường hợp thừa kế theo pháp luật như sau:
Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
b) Di chúc không hợp pháp;
c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:
a) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;
b) Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
c) Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Nguyên tắc và trình tự hưởng di sản đối với hàng thừa kế
Việc xác định hàng thừa kế rất quan trọng vì di sản thừa kế được phân chia theo thứ tự hàng thừa kế. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không có ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản. Những người thừa kế cùng hàng thừa kế được hưởng phần di sản bằng nhau.
Hy vọng qua bài viết trên bạn đọc đã hiểu rõ hơn về khái niệm thừa kế là gì. Mọi vướng mắc pháp lý liên quan đến thừa kế vui lòng liên hệ Luật Nguyễn Hưng qua số điện thoại (028) 6650 6738 – (028) 6650 8738 để được luật sư tư vấn.
